Đây nói về vua nước Hàn, sai Trương Xa làm nguyên soái, đem binh đi công phá Lâm Tri. Trương Xa lãnh binh đi được ít ngày, thời đã tới Tỉnh Hình Sơn Đạo.
Đường đi hai bên nhỏ hẹp, núi cao chót ngàn trùng, quân kỳ bài bèn trở lại báo với nguyên nhung hay, Trương Xa cứ ngồi làm thinh lẳng lặng mà thầm nghĩ rằng Vô Diệm đề binh phạt Sở, ắt có người canh thủ chỗ này, đường đi hiểm trở gồ ghề, thoảng như có phục binh ở đây ắt mình khó nỗi chống ngăn. Nghĩ như vậy bèn nhóm chúng tướng lại hỏi:
-Trong binh thơ có nói: Biết người, biết ta, trăm trận đều thắng, còn chẳng biết người, chẳng biết ta, thời trăm trận đánh trăm trận đều thua. Nay đường Tỉnh Hình hiểm trở, bổn soái muốn sai một tướng đi dọ trước coi thể nào cho biết.
Trương Xa nói vừa dứt tiếng, có một tướng bước ra lãnh mạng. Trương Xa xem lại người ấy là Viên Đắc Thắng, làm chức khai lộ tiên phong ra chịu đi. Trương Xa cả mừng và cho đi. Viên Đắc Thắng tức thì độc mã đơn thương, đi tới núi Tỉnh Hình xem tường mọi sự. Trong giây lát Viên Đắc Thắng trở về thưa rằng:
- Một là nhờ Ngô vương nhân hậu, hai là cậy có nguyên soái oai linh, tôi đã đi dọ thám đường Tỉnh Hình chẳng thấy một mảy nào làm dấu tích có binh Tề phòng bị.
Trương Xa cả mừng, nói rằng:
- Như vậy thời chẳng tới Lâm Tri cho mệt, hãy phân binh mai phục tại đây, Chung hậu ban sư về, ắt đi đường này, vậy ta chờ đây bắt đặng nó rồi sẽ tấn binh cũng chẳng muộn.
Chúng tướng đều khen:
- Phải, kế nguyên soái như vậy rất hay.
Trương Xa liền truyền Viên Đắc Thắng lãnh hai muôn binh, mai phục hai bên mé đường Tỉnh Hình, hễ nghe hiệu pháo nổ lên thời mau mau áp ra hỗn chiến, Viên Đắc Thắng lãnh mạng. Trương Xa lại kêu Thân Long, Thân Hổ mà bảo:
- Hai tướng mỗi người lãnh hùng binh một vạn, vào trong rừng đi lượm đá đốn cây, đem chất trữ trên núi chỗ hai đầu mỗi đường và chớ cho binh Tề hay biết, chừng nào có hiệu pháo thì dứt dây lăn đá xuống chận đường, rồi đem binh hai ngả phủ vây, chớ để binh Tề tẩu thoát. Còn Lý Mạnh cũng lãnh cung tiễn quân một vạ, đi mai phục nơi mỗi đường phía Nam, hễ nghe hiệu pháo nổ lên thời truyền quân bắn ra một lượt. Biện Dõng cũng lãnh binh một vạn, sắm những đồ hỏa pháo hỏa công, cùng hỏa cầu hỏa tên đem tới mai phục đầu phía Bắc, khi thấy quân Tề đi tới chân núi, thì bắn hỏa tên ra. Khi ấy Nam Bắc hai phía giáp công, chớ cho binh Tề một mảy lông thoát khỏi.
Các tướng đều vâng mạng đem binh đi liền, còn Trương Xa bổn thân cũng dẫn một muôn năm ngàn binh, lên giữa núi phía Đông mà hạ trại, chờ cho Chung hậu ban sư về tới, thời y kế thi hành.
Bây giờ nhắc lại Tuyên vương với Chung hậu khi phân binh năm đạo, ban sư về nước, tiền hô hậu ủng, ngựa hí quân reo nóng lòng về nhà, đi tợ tên bay, kẻ đắc chi tiếng vang dường sấm nổ. Đi chẳng có mấy bữa, thời đã gần tới núi Tỉnh Hình, quân tiên phong trở lại phi báo phân minh rằng:
- Núi Tỉnh Hình ở gần trước mặt.
Chung hậu truyền dừng binh lại và bảo mỗi cơ trại thảy đều cơm nước cho đủ no, rồi cứ kéo thẳng một đường qua núi.
Khi quân vừa kéo đi đặng xa xa một đỗi nghe có tiếng pháo nổ vang trời, phục binh áp ra hai nơi, cây đá lăn xuống cao hơn mấy thước, bắn những hỏa công hỏa dược, quân Tề kẻ nám mặt người cháy mày, thình lình chẳng kịp trở tay, quân sĩ Tề chết nằm đầy như kiến cỏ.
Chung hậu ngó cùng đã tỏ rõ, thấy bốn phía núi đều có phục binh. Tuyên vương đã thất sắc hồn kinh, chúng tướng cũng hết phương cự địch. Chung hậu khi ấy mới niệm tiên gia thần chú đòi Võ sư tới phán biển vân vi, tức thì mưa tưới xuống đầy dẫy, những hỏa pháo hỏa công đều ướt hết, quân Hàn bắn chẳng được mũi tên nào, Chung hậu xem thấy cả mừng, giây lâu sấm sét tưng bừng vỡ lỡ, lại có mưa đá ở trên trời sa xuống đánh quân Hàn té nằm nghiêng nằm ngửa và cả mình tê liệt tứ chi, đao binh bỏ gác cùng đường.
Trương Xa thấy vậy lòng thương muôn nỗi! Bèn rút nhau kéo chạy và than rằng:
-Trời chẳng độ nước Hàn nên khiến Tề bang đắc thắng. Ấy là trời giúp cho ai nấy được, mới hay là thành sự tại thiên, uổng công thiết kế phục binh, trong giây lát tan tành tứ tán.
Khi quân Hàn đã lui rồi, Chung hậu truyền lịnh tấn binh, chẳng có ai cản trở, quân tướng Tề thảy đều mừng rỡ, người người hăm hở xông pha, núi Tỉnh Hình đi đã xa, Tuyên vương mới vui dạ, bèn nói với Chung hậu rằng:
-Trận này cũng giống như Đàn Thành hồi trước, Triệu Liêm Pha bị mưa đá mà thôi binh, nhờ Thánh Thần phò hộ hiển linh và cũng bởi có Ngự thê tinh thông pháp thuật.
Chung hậu liền thưa:
-Tuy là mục tiền cứu cấp cho binh mình ra khỏi chốn hiểm nghèo, nhưng quân Hàn đã bị giết chết cũng nhiều, thần hậu e phải đa mang điều thất đức.
Đây nói về Trương Xa chạy khỏi núi ba mươi dặm, bèn thâu góp binh tàn, thấy hao hụt hơn phân nửa. Bèn thở ra một tiếng kêu trời, kế giây lát thấy chư tướng lục tục đem binh hội lại. Trương Xa khi ấy mới nói rằng:
-Bổn soái đã đoán chắc vua tôi nhà Tề cùng đồng bị chết trong đám mưa đá, vậy hãy đem binh tới tìm kiế thử coi, như thiệt quả có thi hài, thời mau cắt lấy đầu mang về nước.
Chúng tướng khen phải, đồng tưởng rằng Tuyên vương với Chung hậu bị chết trong đám mưa đá rồi, hay đâu vừa đi được một ít dặm xa thấy có một đạo binh kéo ngang qua dưới núi, gặp nhau chưa kịp chào hỏi, ngó lên thấy cờ đề hai chữ Đông Tề, quân Hàn bất tỉnh mê mê, cùng nhau rùng rùng bỏ chạy. Chung hậu lại truyền chúng tướng đuổi theo truy sát, thâu được binh giáp không biết bao nhiêu mà kể. Quân Tề đắc thắng khải ca, ban sư trở về Hỗn Hải. Còn Trương Xa thời như chim bị ná, bây giờ mới rõ pháp lực của Chung hậu vô song, khi ấy mới chịu thâu góp binh tàn, trở về nước Hàn tâu lại.
Nhắc lại khi vợ chồng Điền Côn vâng lịnh, đi luôn đêm ngày về tới thành Duyên Châu. Lão vương hay tin ấy bèn sai quân ra nghinh tiếp vợ chồng Điền Côn thẳng về Ngân Loan điện vấn an xong rồi thuật hết các việc cho lão vương nghe, Điền Dưỡng khi ấy nói rằng:
- Cô gia tuổi hơn bảy chục, trong mình bịnh hoạn rề rề, chẳng hay điều khiển quân cơ, nay may nhờ có Thiên tử sai Vương điệt về đây phòng thủ ngoại thành, ấy cũng rất may cho Cô gia một thuở.
Đương khi đàm đạo với nhau, xảy thấy quân giữ thành ngoài chạy về báo:
- Nước Tần sai Bạch Khởi làm tướng, đem hùng binh mười vạn tới đây, hiệu cờ đề hai chữ Tống bang, cách thành hơn vài chục dặm, đã an dinh hạ trại.
Điền Côn nghe báo bèn nhóm chúng tướng lại rồi lên thành xem giặc.
Nói về Bạch Khởi đi tới phủ Duyên Châu, cách thành ba chục dặm hạ trại xong rồi, bèn truyền quân thẳng tới dưới thành khiêu chiến. Điền Côn xem thấy, liền mở cửa thành xông ra, bên kia Bạch Khởi cũng buông cương lướt tới. Bạch Khởi nói:
- Mi ở Tề bang có tiếng, bổn soái đây cũng thủ đoạn cao cường, vậy ngươi hãy nghe lời ta về đầu phục Tây Tần thời sẽ được tấn phong vương tước, nếu mi chẳng nghe lời ta nói trước, thời hồn đó ắt xuống suối vàng, tới chừng ấy chớ phàn nàn, trách sao soái gia chẳng nghĩ.
Điền Côn nghe nói nổi giận mắng lại rằng:
- Mi là đồ súc sinh lớn mật, dám thừa hư tới tập kích nước ta, ta ở đây chờ mi cũng đã lâu ngày, quyết bắt đặng phân thây lấy mật.
Nói dứt lời, hươi thương đâm tới, Bạch Khởi liền rước đánh hơn một trăm hiệp chưa định hơn thua, Liêm Thoại Hoa xem thấy giục ngựa xông ra trợ chiến. Ba nguời cùng nhau hỗn sát, một mình Bạch Khởi tả đột hữu xông. Bạch Khởi khi ấy bất ý đề phòng, bị một chùy phép của Thoại Hoa đánh trúng sau lưng, liền ôm yên quất ngựa chạy như giông gió. Điền Côn hươi thương đuổi theo, Bạch Khởi túng thế phải liều, liền tế cái Tử Kim phiêu lên sáng tở, dường như cái đấu. Điền Côn thật người lanh lẹ, liền quày ngựa thối lui, thời Tử kim phiêu đánh hụt xuống giữa đất bằng, sâu có gần một thước, Điền Côn xem thấy thất kinh, vợ chồng đồng quày ngựa về thành an nghỉ.
Còn Bạch Khởi khi thấy Điền Côn trở về, bèn thâu Kim phiêu lại rồi cũng trở về dinh, phừng phừng nổi giận tức mình, bị Thoại Hoa đánh thình lình mang bịnh tưởng là thủ thành có một mình Điền Dưỡng hay đâu lại có vợ chồng Điền Côn, bây giờ biết tính kế chi vẹn toàn, lấy thành Duyên Châu cho được. Bạch Khởi đương ngồi than thở, xảy thấy thám quân là Châu Chơn bước tới thưa rằng:
-Thành Duyên Châu đã có phòng bị, vậy phải sai người về xin cứu binh cho mau, rồi sẽ dùng đồ hỏa pháo vân thê, thì lấy thành không đầy nháy mắt. Nếu bằng trễ nải, ắt có Chung hậu trở về đây, thời e nỗi khó lòng vả lại nguyên soái đã không đặng thủ thắng mà quân sĩ còn mang tai nạn nữa.
Bạch Khởi nghe phải liền viết một đạo biểu văn, sai Trương Chiêu đem về dâng cho Tống chúa. Rồi đó truyền quân sửa soạn đồ công thành, đợi cứu binh tới, sẽ ra tay hiệp lực.
Qua ngày sau, Điền Côn sửa sang khôi giáp, truyền lịnh cho chư tướng mở cửa thành xông ra, tới trước dinh Tống mà khiêu chiến. Quân tiểu hiệu vào báo cho Bạch Khởi hay, Bạch Khởi nghe báo cả giận, muốn ra trận mà ăn mật Điền Côn, bèn sửa soạn nai nịt xong rồi Châu Chơn khi ấy bước tới can:
-Trương Chiêu đi xin cứu binh chưa tới, còn nguyên soái thương tích chưa được như thường, xin nguyên soái hãy bớt giận dẹp oai để nghi binh, ấy là thượng sách, chừng có cứu binh tới, rồi sẽ cùng nó giao phong chẳng muộn gì.
Bạch Khởi khen phải, liền truyền quân đem miễn chiến bài mà treo ra trước. Quân Tề bèn trở lại báo cho Điền Côn hay, Điền Côn lập tức thâu binh về dâng cho Bạch Khởi.
Luôn như vậy bảy ngày mà bên binh Tống chẳng thấy động tịnh chi, Thoại Hoa khi ấy mới nói với Điền Côn rằng :
- Bây giờ muốn bắt Bạch Khởi xin phải làm như vầy, như vầy...
.
Điền Côn khen phải, liền kêu Tống Thiên, Tống Vạn mà bảo:
- Hai ngươi hãy lãnh binh một vạn và đem theo những hỏa dược, hỏa công, hễ thấy ta cùng Bạch Khởi giao phong, chừng ta trá bại thời làm sao chúng nó cũng theo truy sát, chừng ấy hai người phải mau áp ra hỗn chiến, dùng hỏa công hỏa pháo mà thiêu hủy dinh trại nó đi, như ai trái lệnh ắt xử theo quân lịnh.
Hai người đều lãnh mạng. Liêm Thoại Hoa cũng dẫn một đạo binh, tới mai phục nơi Huỳnh Thảo Pha chờ Bạch Khởi đi qua, sẽ áp ra bắt sống. Phân cắt xong, Điền Côn cầm thương lên ngựa một mình thẳng tới Tống dinh.
Nói về Bạch Khởi, Phàn Duyển và Châu Chơn, từ khi treo miễn chiến bài tới nay đã được bảy ngày mà không thấy cứu binh tới, ba người còn đương bàn luận cùng nhau xảy thấy quân tuần dinh vào báo:
- Điền Côn chỉ có đơn thân độc mã, đi thám thính bốn phía dinh mình, chúng tôi đã xem thấy phân minh, nên phải mau vào thưa lại.
Bạch Khởi nghe qua mừng quýnh, liềb truyền quân sửa soạn ra cự địch. Châu Chơn và Phàn Duyển can rằng:
- Điền Côn đi thám dinh ắt có kế xảo, như xuất binh thời trúng kế chẳng không.
Hai người vừa nói tới đó, Bạch Khởi nổi giận mắng:
- Cả thảy đều vô dụng, đừng có can gián chi cho nhiều lời.
Nói rồi nai nịt cầm thương lên ngựa, mở cửa dinh xông ra hăm hở. Điền Côn ngó thấy Bạch Khơi thời làm như bộ thất kinh, bèn quất ngựa chạy dài. Bạch Khởi cũng giục ngựa đuổi theo. Chạy một đỗi xa xa, Điền Côn nhảy lên trên Huỳnh Thảo Pha đi tuốt. Bạch Khởi bèn dừng ngựa lại mà cười ngất và nói rằng:
-Thằng Tề cẩu muốn chết, nên nó chạy vinh cường mà chọc ta.
Nói rồi cũng giục ngựa nhảy qua trên bờ được ít bước, sau lưng thấy có viên nữ tướng xông ra, trong tay lại cầm hai con chim bồ câu trắng, thả bay lên trên không mà cũng chưa rõ là cớ gì. Kế đó phục binh bốn phía ép tới. Bạch Khởi khi ấy cả mình rởn ốc, mới nghĩ rằng đại trượng phu ở đời thà chết tại chốn sa trường, để tiếng tốt về sau chẳng hơn cam chịu dưới tay người mà mà cầu xin sự sống. Nghĩ như vậy bèn hươi thương trở lại đánh liều với Thoại Hoa. Đánh được ít hiệp, Thoại Hoa lấy dây Khổn Yêu tế lên, bay tới trói Bạch Khởi nhào lăn xuống ngựa, phục binh áp ra bắt quách, đồng đem nhau trở lại dinh Tề.
Còn Tống Thiên, Tống vạn khi nghe bên Huỳnh Thảo Pha có tiếng pháo nổ, biết Bạch Khởi đã qua bên ấy rồi, bèn truyền lịnh cho phục binh bốn phía áp tới trại Tống bắn hỏa công, hỏa dược. Quân tướng Tống trở tay chẳng kịp, dinh trại đều bị cháy tan hoang, rủ nhau trốn chạy cùng đàng, ai nấy đều lo tìm phương tẩu thoát. Trận giặc vừa tan, vợ chồng Điền Côn rất mừng rỡ, bèn truyền lịnh bỏ Bạch Khởi vào tù xa, đợi Chung hậu về tới sẽ phân xử.
Nói về Doãn vương nước Tống vừa buổi lâm triều, quan Huỳnh môn vào tâu:
-Có Bạch nguyên nhung sai người về xin binh cứu viện.
Tống vương cho vào, Trương chiêu vô đến dâng biểu văn lên Doãn vương xem rồi truyền nội thần tra điểm năm muôn binh mạnh và cờ đề năm chữ: Phụ thù bất cộng đái thiên và dẫn hùng binh thân hành thẳng tới Duyên Châu cứu viện.
Đây nói về Chung hậu vừa khi đi giữa đường, xảy thấy quân lam kỳ tới báo:
-Ngô Khởi đánh thành Lang Da rất gấp, Tây Lộ vương thua luôn sáu trận kinh hồn, vì Phó Mạnh có người tiên phong, tên nó là Vương Báu. Nó có cao thâm pháp lực, hễ xòe bàn tay ra thời có tiếng sấm nổ ầm ầm, trận thứ nhứt, thứ nhì Chung Lung và Chung Hổ bị thua, trận thứ ba, thứ tư Ngọc Trinh với Kim Định cũng bỏ chạy, trận thứ năm Ngọc Nga bị thiêu mất con ngựa, trận thứ sáu Tây Lộ vương thua chạy về thành, xin Quốc mẫu mau phát binh, kẻo thành Lang Da lâu ngày e khó giữ.
Chung hậu nghe báo bèn truyền Điền Nguyên, Tề Trinh, Tề Phụng dẫn binh đi tiếp ứng thành Duyên Châu, còn bổn thân dẫn binh tới thành Lang Da tiếp cứu.
Khi Điền Nguyên lãnh mạng đi cứu thành Duyên Châu, vừa đi giữa đường, thấy quân thám thính trở lại báo rằng:
- Có một đạo binh cờ đề chữ Tống, do Doãn vương lãnh đạo, quyết qua Tề mà báo thù, quân đi cách đây chẳng bao xa, nên chúng tôi phải mau vào phi báo.
Điền Nguyên khi ấy cười và nói