Trương Hoán quỳ trong một tiểu viện tĩnh mịch ở đạo quán. Tiểu viện bố trí sơ sài, một bụi tre tươi tốt đầy sức sống, ở góc viện có trồng một luống rau, bên cạnh có dựng chiếc lán tre, vài cây đậu non đã leo tới bên trên lán, đang thò đầu nhìn ngó xung quanh.

"Hài nhi bất hiếu, không biết mẹ bị bệnh!

" Mặc dù y ao ước có thể vào trong phòng nhìn thấy mẫu thân, nhưng nghiêm lệnh hai năm trước của mẫu thân vẫn khiến y không dám vượt qua nửa bước. Y quỳ thẳng người trên đất, trong mắt đầy vẻ bi thương.

"Con đã thi đỗ Tiến sỹ chưa?" Tiếng nói của mẫu thân êm ái lạ thường, nhưng trong giọng điệu lại lộ ra sự nghiêm khắc.

"Mùa xuân sang năm hài nhi mới vào kinh tham gia cuộc thi của bộ Lễ.

" Trương Hoán cúi đầu xuống, giọng run run nói:"Hài nhi nghe nói mẫu thân bệnh nặng, nên đặc biệt tới thăm.

"

Trong phòng không có tiếng động. Hồi lâu sau, tiếng ho dữ dội chợt vọng ra từ trong phòng, tựa như một sợi dây đàn cầm sắp đứt bất cứ lúc nào, "mẹ!

" Trương Hoán không kiềm chế nổi nữa, đứng lên định đi vào trong phòng.

"Đứng lại!

" Tiếng ho bỗng ngừng, một tiếng trách khẽ vang ra từ trong phòng. Một giọng nói rõ ràng kiên quyết vang lên bên tai Trương Hoán, "bệnh tình của mẹ do ông trời định đoạt, nhưng con chưa đạt Tiến sỹ, mẹ tuyệt không gặp con!

"

"Mẹ!

"

Trương Hoán quỳ 'bụp!

' xuống, toàn thân y run rẩy, nước mắt tuôn rơi từ trong mắt. Mẫu thân y chỉ gần trong gang tấc, lại như xa tận chân trời. Mười mấy năm qua, không có ai lo chuyện ấm lạnh của y, cũng không có ai quan tâm tới nỗi đau bởi vết thương của y. Một đứa trẻ mười tuổi chính là cần mẫu thân nhất, nhưng mẫu thân lại rời xa. Hằng đêm, y đắp tấm chăn lạnh giá, luôn luôn rơi lệ khẽ gọi mẹ mấy tiếng, mới có thể ngủ say. Có khi nửa đêm giật mình tỉnh giấc, nhưng rồi lại chỉ có muôn vàn cô độc và tối tăm bầu bạn với y.

Một cơn gió thổi qua, lá tre phát ra tiếng xào xạc. Trương Hoán từ từ lạy ba lạy, đứng lên lau nước mắt, đặt cẩn thận đường phèn và thuốc lên trên bậc thềm, đoạn lùi ra sau vài bước, bịn rịn xoay người rời đi.

Đúng khi y đi ra khỏi cửa viện, y lại không biết, sau chiếc rèm tre trong phòng, nước mắt sớm đã rơi lã chã trên một khuôn mặt xinh đẹp tuyệt vời. Bà ngây ngốc nhìn bóng lưng của con trai biến mất, chợt ôm mặt bật khóc nức nở.

'Lòng con - cỏ lá nhỏ nhoi

Khôn đền tình mẹ như trời nắng xuân!

' (1)

, có người mẹ nào không yêu con mình, nhưng ai hiểu được nỗi đau khổ và bất đắc dĩ trong lòng bà đây!

...

.

Trương Hoán rảo bước đi men bờ sông. Sự kiên quyết của mẫu thân khiến lòng y kích động mãnh liệt. Hiện giờ y chỉ có một ý nghĩ: đi thư viện đọc sách, điên cuồng đọc sách, không ngại thâu đêm suốt sáng. Lúc này, chỉ có đọc sách mới là phương thuốc hữu hiệu, mới có thể khiến y trút bỏ nỗi đau buồn trong lòng.

"Khu Bệnh huynh!

" Trương Hoán vừa lên thềm, chợt nghe phía sau có người gọi. Quay đầu lại, chỉ thấy Trịnh Thanh Minh béo mập đang chạy như điên về phía y.

"Chúng ta, chúng ta.

.

.

" Trịnh Thanh Minh chảy mồ hôi hột đầy đầu. Y chạy tới trước mặt Trương Hoán, ôm gối thở hồng hộc, nói:"Chúng ta đang chạy tới khắp nơi tìm huynh, huynh mau về đi. Vừa rồi Trương phủ đưa tin, gia chủ nhà huynh muốn gặp huynh, có chuyện quan trọng.

"

"Gia chủ muốn gặp ta ư?" Trương Hoán có hơi kinh ngạc trong lòng, buổi sáng vừa gặp y, buổi chiều sao lại muốn gặp y nữa. Y không khỏi nghĩ tới lời của Lâm nhị thúc, khóe miệng điểm một nụ cười gượng, "chẳng lẽ mình thật sự sắp khổ tận cam lai sao?"

"Cảm ơn huynh nhiều, hôm khác mời huynh uống rượu!

" Trương Hoán vừa chạy được vài bước, bỗng nhớ tới một chuyện, dừng chân quay đầu nói với Trịnh Thanh Minh:"Ta muốn hỏi vay huynh năm xâu tiền, huynh có ở đó không?"

"Huynh đệ ta chớ nói từ mượn.

" Trịnh Thanh Minh thò tay vào trong túi áo tìm, bên trong chỉ có một nắm tiền đồng. Y xấu hổ cười nói:"Tiền đều cất dưới giường, hiện giờ trên người không có.

"

"Không sao! Huynh đưa tiền cho Bình Bình là được.

" Trương Hoán nói xong, xoay người chạy đi.

"Bình Bình?" Trịnh Thanh Minh gãi gãi sau đầu, rồi y bỗng giật mình hiểu ra, 'Bình Bình không phải chính là cô Chảo à?"

"Khu Bệnh! Thập bát lang! Trương Hoán! Ta không được gặp cô ấy.

.

.

" Trịnh Thanh Minh ra sức đuổi theo, nhưng Trương Hoán sớm đã không còn bóng dáng.

.

.

.

"Ngươi lớn vậy rồi, mà ta tổng cộng mới gặp ngươi ba lần. Nhưng từ hôm qua đến giờ, ta đã gặp ngươi bốn lần.

"

Trong đại sảnh của Trương phủ, gia chủ Trương Nhược Hạo hòa nhã nhìn Trương Hoán. Ông mỉm cười nói:"Hôm nay ta tìm ngươi tới, là có một chuyện lớn muốn giao phó cho ngươi.

"

Đại sảnh của Trương phủ rất rộng rãi, đủ chứa vài trăm người tụ họp ở đây. Một tấm bình phong bằng bạch ngọc to lớn nằm đối diện thẳng với cửa chính, dùng gỗ tử đàn quý báu làm giá đỡ, ngăn cản ánh mắt từ bên ngoài. Ở bốn góc sảnh có đặt đồ sứ men xanh của Việt Quận cao bằng con người, sắc men nhẵn mịn ấm áp, là loại thượng hạng trong gốm sứ. Và trong đại sảnh có xếp ngay ngắn gần trăm chiếc giường ngồi nhỏ thấp, bên trên trải nệm bện thành từ lá hương bồ.

Lúc này, vài chục người đang ngồi trong sảnh, vẻ mặt khác nhau. Gia chủ Trương Nhược Hạo ngồi ở chính giữa, bên trái là vợ cả họ Vương của ông, đang nâng một chén trà nhìn đánh giá Trương Hoán; bên phải là quyền gia chủ Trương Nhược Phong, ánh mắt u ám, không nói tiếng nào; mấy người con bọn Trương Huyên thì ngồi phía sau bọn họ, đều có dáng vẻ lo nghĩ; ở tiếp sau nữa, vài chục bậc trưởng bối chi phụ ngồi gần tường, còn có mười mấy người tôi tớ cấp cao như đại quản gia, người quản lý thu chi, ánh mắt bọn họ cũng phức tạp, thi thoảng kề tai thì thầm to nhỏ.

Trương Hoán giống như một người xin chức được gọi tới, ngồi đối diện với bọn họ. Ánh mắt y bình tĩnh, dáng vẻ tự nhiên, như thể người được mời chính là bọn họ, chứ không phải mình.

"Ta muốn để ngươi nắm quyền kiểm soát tiền tài của Trương phủ trong nửa năm!

"

Trương Nhược Hạo thấy Trương Hoán không hề kinh sợ, một mặt khen ngợi, mặt khác cũng kìm không được lòng hiếu thắng. Ông không tin không thể thấy được vẻ kinh hãi trong mắt người trẻ tuổi này, bèn nói thẳng ra chuyện lớn đó. Rồi lập tức, ánh mắt ông nhìn dán chặt y, hòng tìm kiếm cái vẻ mặt mà bản thân muốn thấy, nhưng ông vẫn thất vọng. Đôi mắt Trương Hoán sâu thẳm tựa biển, chẳng hề thấy gì khác thường bên trong.

Ông không biết rằng, bất kể nóng lạnh ốm đau, hàng ngày chưa tới canh bốn Trương Hoán đã rời giường tới bơi lội trong sông, mười hai năm qua chưa từng gián đoạn. Trong quá trình liên tục thách thức cực hạn của cơ thể, y đã trải qua vô số lần cận kề với tử thần, ý chí sớm đã luyện đến mức vững bền không gì sánh bằng.

"Cạch cạch!

"

Tiếng chén trà đổ đặc biệt chối tai trong đại sảnh tĩnh lặng. Tất cả các ánh mắt cùng nhìn về bên trái, chỉ thấy chủ mẫu Vương phu nhân đang luống cuống nhặt chén trà đổ lên, nhưng nhặt ba lần đều không xong, tay của bà đang nhẹ run rẩy.

Vương phu nhân là con gái dòng chính của họ Vương, xếp thứ sáu trong các thế gia của thiên hạ, ở Sơn Nam, thân phận cao quý. Đóng vai trò là cuộc giao dịch chính trị, khi mười sáu tuổi bà đã được gả cho con trai trưởng của Trương gia lúc bấy giờ là Trương Nhược Hạo. Nhưng Trương Nhược Hạo không chịu thôi chính thê, bà luôn phải cam chịu làm bình thê (2). Mười lăm năm trước, sau khi chính thê của Trương Nhược Hạo chết, bà liền được nâng lên làm chính thê.

Vương phu nhân tuổi chừng ngoài bốn mươi, sắc mặt trắng như tuyết, vì thoa phấn quá dày mà không nhìn ra được khí sắc vốn có. Có điều, dung nhan bà cũng thật đẹp, chỉ là gò má hơi cao, môi rất mỏng, lộ ra phần nào vẻ cay nghiệt.

Hôm nay, bà được chồng gọi tới đây, nói có chuyện muốn tuyên bố, không ngờ lại là giao quyền kiểm soát tiền tài của Trương phủ cho một người con vợ lẽ. Tất cả mọi người đều ngạc nhiên, chỉ riêng bà cảm thấy cả hoảng sợ nữa.

Sau giây lát yên ắng, ánh mắt mọi người rời khỏi người bà, không hẹn mà cùng nhìn chòng chọc Trương Hoán. Ghen tỵ, căm ghét, nghi ngờ, lo lắng, các loại ánh mắt chồng chéo nhau, tựa như đan dệt thành một chiếc lưới lớn, dồn dập đổ thẳng về Trương Hoán. Nhưng Trương Hoán lại phớt lờ tất cả những ánh mắt ấy, y chỉ cúi đầu ngẫm nghĩ chốc lát, rồi im lặng gật đầu với Trương Nhược Hạo.

Không ai chú ý tới, Vương phu nhân và Trương Nhược Phong đã lặng lẽ trao đổi một cái nháy mắt.

.

.

.

Đêm đã khuya lắm, một vầng trăng khuyết treo trên bầu trời, âm thầm quan sát mọi thứ nơi Nhân gian. Mọi người trong Trương phủ sớm đã say giấc, Vương phu nhận lại trằn trọc trên giường không ngủ nổi. Lòng bà ta vô cùng phiền muộn, đôi khi nhìn về cửa sổ. Cửa sổ không đóng chặt, để một khe hở, ở đó có cắm một cây nhang đàn hương, lửa nhang chớp chớp liên tục, khói xanh lượn lờ.

Vương phu nhân năm nay đã hơn bốn mươi tuổi, về mặt sinh lý thì chính là độ tuổi mãnh liệt như hổ sói. Nhưng từ mười lăm năm trước, chồng bà đã không chung chăn gối với bà, cô đơn trống vắng vẫn luôn là vị khách quý thường xuyên của bà.

Một tiếng 'két!

' khẽ vang lên, cửa sổ lặng lẽ mở ra. Vương phu nhân liền trở mình ngồi dậy, căng thẳng và kích động nhìn đăm đăm cửa sổ. Một bóng đen gầy nhom xuất hiện. Y dập tắt nén nhang, thành thạo ấn tay lên bệ cửa sổ rồi nhảy vào, rơi đúng lên một tấm đệm mềm mại, không phát ra tiếng động nào, như thể đã là vị khách quen ở sẵn trong căn phòng này.

"Yên La, ta đã tới muộn.

" Khuôn mặt y thoáng hiện dưới ánh trăng, lộ ra một đôi mắt lòng trắng nhiều lòng đen ít, nở nụ cười dâm tà.

Vương phu nhân lại không nói gì, tiến lên kéo y lên giường, nôn nóng cởi dây áo của mình.

.

.

Rất lâu sau, thân thể hai người tách ra, trong phòng chỉ nghe thấy tiếng thở gấp khe khẽ.

"Ông vì sao không ngăn cản y, quyền kiểm soát tiền tài sao có thể giao cho người khác được!

" Tiếng nói giận dữ, đó là Vương phu nhân.

"Ta đã phản đối, thậm chí còn nhắc tới chuyện về Trương Phá Thiên, nhưng y khăng khăng giữ ý kiến của mình, ta cũng hết cách. Ta thực không hiểu, y sao lại cảm thấy hứng thú với một đứa con của tiểu thiếp chứ? Hiện giờ ta có chút hoài nghi thân phận chân thật của nó, năm xưa nó lai lịch không rõ ràng.

.

.

"

"Thân phận của nó để sau hãy bàn, hiện giờ khoản sổ sách kia làm sao xử lý đây?"

"Bà yên tâm! Buổi trưa ta đã lấy lại cuốn sổ đó từ trong tay Dương quản sự, và hủy rồi, nó không còn dấu vết để điều tra.

"

"Còn người thì thế nào?" Vương phu nhân chợt ngồi dậy, nhìn chằm chằm mắt y nói:"Ông đã giết chết Dương quản sự chưa!

"

"Dương quản sự cả ngày đều ở trong phòng quản lý thu chi, bảo ta làm sao động thủ được? Buổi tối ta đã phái người đi tìm hắn, sáng sớm mai có lẽ sẽ có kết quả.

"

Chú thích:

(1): Hai câu cuối trong bài "Du Tử ngâm" - Khúc ngâm cho người con xa nhà của Mạnh Giao, thi nhân đời Đường (751-814).

(2): Thuở xưa, tam thê là chính thê và hai bình thê. Bình thê thân phận kém một chút so với chính thê, nhưng có rất nhiều quyền lợi tương đương, không phải thi lễ của tiểu thiếp trước chính thê, ngồi ngang bằng.